• Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới là nguyên nhân gây bệnh tật và tử vong trên toàn cầu
• Xác định tác nhân gây nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới thì phức tạp do sự hiện diện của các vi khuẩn không gây bệnh cũng như vi khuẩn gây bệnh cư trú ở hầu họng
• Phân biệt sự cư trú của vi khuẩn (colonization) và nhiễm khuẩn thực sự (infection) thì khó khăn
CẤY ĐÀM TRỰC TIẾP
• Xét nghiệm thường quy
• Tìm tác nhân gây nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới
• Hướng dẫn sử dụng kháng sinh
• Rất dễ ngoại nhiễm quần thể vi khuẩn cư trú
CÁC TÁC NHÂN VI KHUẨN GÂY BỆNH CÓ THỂ HIỆN DIỆN Ở ĐƯỜNG HÔ HẤP TRÊN NGƯỜI KHOẺ MẠNH
• Streptococci (Streptococcus pneumoniae)
• Staphylocci (Staphylococcus aureus)
• Haemophilus influenzae, H. parainfluenzae
• Nesseria meningitidis
• Mycobacterium spp.
• Moraxella catarrhalis
• Enterobacteriaceae
• Acinetobacter spp.
• Pseudomonas spp.
• Burkholderia cepacia
Các vi khuẩn cư trú có thể trở nên gây bệnh khi:
– Tổn thương đường hô hấp do nhiễm virus
– Tổn thương biểu mô đường hô hấp (ví dụ: do thuốc lá)
– Tổn thương hệ miễn dịch của cơ thể
CẤY ĐÀM ĐỊNH LƯỢNG
• Đếm số lượng vi khuẩn
• Xác định tác nhân gây bệnh thật sự
• Theo dõi đáp ứng điều trị: giảm hoặc mất vi khuẩn gây bệnh
• Cung cấp thông tin sớm về tình trạng bội nhiễm phổi
• Giảm tỉ lệ báo cáo kết quả cấy đàm dương tính giả, giảm sử dụng kháng sinh không cần thiết
“Số lượng vi khuẩn bao nhiêu để cho thấy có tình trạng nhiễm khuẩn thực sự?”
• Monroe: nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới (viêm phổi nguyên phát hoặc bội nhiễm phổi): nồng độ ≥107 vi khuẩn/ml đàm
• Louria: tác nhân gây viêm phổi hiện diện > 107/ml đàm
• Wilson và Martin:
· ≥107 vi khuẩn/ml đàm: giảm tỉ lệ báo cáo kết quả cấy đàm dương tính giả (không có nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới): 36% → 13%
· Số lượng tác nhân gây bệnh <107/ml đàm thì không có ý nghĩa gây nhiễm khuẩn
• Thorsteinsson: pneumococci được phân lập 2 x 108/ml đàm ở các bệnh nhân viêm phổi do pneumococci
• Akan: cấy định lượng đàm phát hiện nhiều tác nhân gây bệnh hơn cấy đàm trực tiếp (p< 0.0001)
• Ramussen: nồng độ ≥104 vi khuẩn/ml dịch rửa phế quản, độ đặc hiệu 100% đối với nuôi cấy tác nhân vi khuẩn gây bệnh trong dịch rửa phế quản liên quan đến nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới.
KẾT LUẬN
• Cấy định lượng đàm có thể được sử dụng thay thế cấy đàm trực tiếp để phân biệt tác nhân nào là thật sự gây bệnh có trong mẫu đàm, tác nhân nào là ngoại nhiễm vùng hầu họng.
• Thời điểm lấy mẫu và cách lấy mẫu: tương tự phương pháp cấy trực tiếp.
• Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới thực sự:
Nồng độ vi khuẩn/ml đàm: ≥107
Nồng độ vi khuẩn/ml dịch rửa phế quản: ≥104
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Akan O, Ozyilmaz E, Ahmed K, Uysal S, Gulha M (2006), “Quantitative sputum cullture versus direct sputum culture”,European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases, 16th European Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases, Nice, France, April 1-4 2006
2. Betty AF, Daniel FS, Alice SW (1998), Diagnostic Microbiology.
3. Louria DB (1962), “Uses of quantitative analysis of bactorial populations in sputum”, JAMA, 1982, PP. 1082-1086.
4. Monroe PW, Muchmore HG, Felton FG, Pirtle JK (1969), “Quantitative of Microorganisms in Sputum”, Applied Microbiology, American Society for Microbiology, 18(2), pp. 214-220.
5. Ramussen TR, Korsgaard J, Moller JK, Sommer T and Kilian M (2001), “Quantitative culture of bronchoalveolar lavage fluid in community acquired lower respiratory tract infection”, Respiratory MedicineI, 95(11), pp. 885-890.
6. Thorsteinsson SB, Musher DM, Fagan T (1975), “The diagnostic value of sputum culture in acute pneumonia”, JAMA, 233, PP. 894-900
7. Walter RW, Merle AS (2001), Diagnostic and Treatment in Infectious Diseases.
8. Wilson MJB and Martin DE (1972), “Quantitative sputum culture as a means of excluding false positive reports in the routine microbiology laboratory”, J. clin. Path., 25, pp. 697-700.
BCV: ThS.BS. Nguyễn Sử Minh Tuyết
Khoa Vi sinh
CẤY ĐÀM ĐỊNH LƯỢNG
Trang 1 trong tổng số 1 trang
* Viết tiếng Việt có dấu, là tôn trọng người đọc. * Chia sẻ bài sưu tầm có ghi rõ nguồn, là tôn trọng người viết. * Thực hiện những điều trên, là tôn trọng chính mình.
-Nếu chèn smilies có vấn đề thì bấm A/a trên phải khung viết bài